In deze roman uit 1999 volgen we de ik-persoon, Euripides, de oude tragedieschrijver die tijdens de oorlog tussen Sparta en Athene uit Athene is vertrokken om zich op uitnodiging van de plaatselijke koning in het Macedonische Pella te vestigen.
Hij woont daar heel eenvoudig met een slavin die voor hem zorgt. Als de plaatselijke dionysus-feesten plaatsvinden wordt hij nieuwsgierig wat de vrouwen ver buiten de stad uitspoken. Hij besluit het te gaan bekijken. Dat wordt een barre tocht. Verscholen tussen de bramenstruiken ziet hij hoe twee groepen dolle halfnaakte vrouwen – waaronder de koningin – een hert vangen en verscheuren.
Hij komt meer dood dan levend thuis en besluit er een tragedie over te schrijven. Ondertussen is wel gebleken dat mannen bij deze gebeurtenissen ver uit de buurt dienen te blijven. Door zijn nieuwsgierigheid is hij uit de gratie van de koning gevallen.
Hij schrijft zijn tragedie en een vriend heeft bij de koning zonder dat E. dit wist laten doorschemeren (en ten onrechte) dat Euripides een stuk heeft gemaakt dat dient als een verzoening met Dionysus.
De zoon van Euripides, een gevierd toneelspeler die ook in Pella is beland, draagt delen uit de tragedie voor tijdens een feestelijk diner ter ere van de bekendgemaakte zwangerschap van de koningin. Euripides is er ook bij om weer in de gratie te worden hersteld.
Terwijl dus delen van de tragedie worden voorgelezen blijkt er geen sprake te zijn van verzoening maar van een wrede Dionysus cultus.
De sfeer verandert en er vallen klappen. Euripides overleeft het maar net…
Uiteindelijk slijt E. zijn dagen als een oude man. De tragedie ‘de bacchanten’ zal worden uitgevoerd. Verder komen er mensen langs en bespiegelingen over leven zonder godsdienst, over slavernij en de dood.
Opmerkelijk; Theun de Vries was een oude man toen hij dit schreef en het gaat ook over een oude man. Opnieuw gaat het over godsdienst en opnieuw klinkt er tussen de regels door een pleidooi voor het verlaten van deze weg van het volgen van de godsdienstige traditie met wat daarbij hoort. Op de laatste bladzijden klinkt er een atheïstisch pleidooi. Zo kennen we hem weer.
Het is leuk om op deze manier opnieuw (!) Euripides tegen te komen. En via de Vries voor het eerst in de klassieke tijd terecht te komen.
Opnieuw vind ik in deze roman minder vaart en spanning zitten dan in sommige andere boeken van Theun de Vries. Overigens, voor vaart en spanning moet men sowieso misschien elders zijn. Bij de Vries gaan de stappen langzaam om veel tijd te hebben voor de historische context, de sfeer, natuur en seizoenen en altijd weer de mooie taal.
Culturele observaties 